Вышыванка перадусім
Апублікавана
у
Рэпартажы
39 Фота
Ужо на выхадзе з падземкі мяне ахапіла тое сьвяточнае пачуцьцё, якое радавала шмат гадоў назад – я ў родным сэрцу асяродзьдзі, і наўкола высокая канцэнтрацыя людзей, што падзяляюць мае погляды, стыль жыцьця, дыхаюць адной са мною ідэяй. Толькі тады з платформы “Парку Чалюскінцаў” на Талбухіна мяне выносіла разам з валасата-барадатым, у скураным адзеньні, бадзёрым натоўпам, а зараз – з кампаніяй беларускамоўнай моладзі ў вышыванках. Больш чым натхняльна.
Па меры набліжэньня да сёньняшнага ДК “Прастора”, што заняў “сьвята месца” былога славутага “Джоліка”, канцэнтрацыя людзей у нацыянальным адзеньні ўзрастала ў геаметрычнай прагрэсіі і нарэшце дасягнула небясьпечнай велічыні. Першыя ўражаньні ад мерапрыемства былі кшталту: “Курва маць, колькі ж тут народу!” Скажу шчыра, я нарэшце зайшла ўнутр і падрабязна агледзела, што наогул на імпрэзе адбываецца, мо спробы з трэцяй. Арганізатары ці то пашкадавалі грошаў, ці то не паддаліся амбіцыям і пабаяліся, што, нягледзячы нават на вольны ўваход, народ не падцягнецца, але відавочна – абралі занадта маленькае памяшканьне для “Дня беларускай вышыванкі” — і вельмі на гэтым прайгралі, бо такое сьвята, хоць бы і за сімвалічны кошт, запроста сабрало б і вялікую пляцоўку, і нават маштабны опэн-эйр.
Распавяду спадарству крыху пра самое мерапрыемства. Дзень беларускай вышыванкі — гэта своеасаблівы фэстываль беларускай культуры, зладжаны беларускімі творцамі і недзяржаўнымі ініцыятывамі ў межах кампаніі «Зробім лепш». Праходзіў ён упершыню, як вы зразумелі, у гэтую нядзелю, 5 кастрычніка, але цягам некалькіх гадзінаў фэст наведалі больш за 1500 чалавек. Арганізатар фэсту Мікіта Броўка сцьвярджае, што, безумоўна, на ладжаньне гэтага мерапрыемства яго натхніла Украіна, дзе “Дні вышыванкі” праводзяцца даўно і пасьпяхова. Таксама ў іх каманды была ідэя зрабіць кірмаш розных беларускіх рэчаў з канцэртам, бо зараз, калі нацыянальная вопратка і рэчы пачалі паступова ўваходзіць у трэнд, па іх меркаваньні настаў самы час каб паказаць, што мы ― беларусы, а беларуская нацыянальная вопратка — гэта стылёва і адметна. Годная, вельмі глыбокая і актуальная ідэя, калі б часьцяком замест звыклай узорнай вышыванкі я не назірала прынты на цішотках. Але ж калі такім чынам можна прывабіць моладзь цікавіцца нацыянальнай культурай і мець сябе беларусам, усьведамляць сваю сутнасьць і карані – і тое добра, любыя сродкі пойдуць.
У “Дзень беларускай вышыванкі” прэзентавалі сваю прадукцыю стваральнікі і распаўсюднікі беларускага нацыянальнага адзеньня, сувеніраў ды ўпрыгожваньняў з нацыянальным калярытам, музыкі ды мастакі. Гледачоў чакалі шматлікія разнастайныя конкурсы, майстар-клас ад майстроў беларускіх вышыванак, расповеды пра вырабы з гліны, гульню «Паўстанцы», а таксама магчымасьць зрабіць тату хной ці фарбамі. На кірмашы вырабаў можна было набыць як традыцыйную вышыванку, гэтак і яе сучасную стылізацыю. Акрамя вопраткі, на кірмашы былі прадстаўлены і іншыя прадметы зь нейкімі рысамі традыцыйнай беларускай культуры: магніты і сшыткі, дызайнерскія мятлікі, аксэсуары, рэканструкцыі беларускіх дасьпехаў, разнастайныя сувеніры і падарункі, краваты, адзнакі з элемэнтамі беларускага ўзору ды іншыя. Прадукцыя майстроў разьляталася бы гарачыя піражкі: за пару гадзін наведвальнікі фэсту зьмялі амаль што ўсе прэзентаваныя вырабы, шмат хто (дый я сама) бадзяўся расчараваны, што яму не засталося пажаданых сувеніраў і падаруначкаў. Затое ўзьнялі настрой прыемныя дробязі кшталту жартоўных налепак і стужачкі з нацыянальным арнаментам.
А васемнаццатай у «ДК» Прастора распачалася музычная частка праграмы. На былой, знакамітай кожнай сабацы зь метал-тусоўкі сцэне з рыбай, сёньня цалкам зьмененай, пераробленай пад ігравыя кавярні ў пастэльных танах кшталту “Дома Фішэра”, падчас фэста адбываліся выступы адмысловых беларускіх выканаўцаў. Граў гурт Unia, што ўяўляе сабой незвычайную сумесь беларускіх народных песен з магутнай рытм-секцыяй. Зь імі падзяліў пляцоўку Recha са сваёй простай музыкай і простымі словамі аб самым галоўным у жыцьці. Быў таксама вядомы барадач сучаснай беларускай сцэны Сяргей Башлыкевіч (Leibonik). У гэтых выканаўцаў ужо была пэўная публіка, а вось праект «Бачу ўпершыню» толькі пачынаў яе зьбіраць. Гэта паэтычна-музычны праект маладога паэта Алеся Сьнега і музыкі Андруся Закаханага. Яны ня проста чыталі вершы на музыку, а спалучалі сьпевы і чытаньне. Свой стыль яны абазначылі як акустычная лірыка з элементамі індзі.
…Пад гэтыя “элементы індзі” Таболіч сумна махнуў рукой, сунуў мне ў рукі літруху піва і пакінуў мяне прасякацца рэаліямі нацыянальнай культуры і разглядаць прыгожыя строі чырвона-белага натоўпу. Скажу шчыра, хоць імпрэза і выклікала па выніках неверагодны ажыятаж, прыемныя водгукі і прайшла, здаецца, выдатна, мне ня ўсё цалкам было да густу. Павявала часам і занадта салодкім, і занадта аматарскім, і нават крыху няшчырым у адносінах да сапраўднай ідэі. Але зрэшты – ніхто і не спадзяваўся ўбачыць на “Дні беларускай вышыванкі” знакамітых мужыкоў з электрухамі, дзяўчат выключна ў аўтэнтычным адзеньні, натоўп з роднымі сьцягамі і ўвасабленьне “Свабоды на барыкадах”. І таму маё стаўленьне да рэалізацыі задумкі “вышыванкавага” фэсту ўсё ж вельмі пазітыўнае. На мой погляд, такія мерапрыемствы вельмі патрэбны публіцы ўсіх узростаў і сацыяльных статусаў, бо яны даюць уяўленьне аб тым, што ты не самотны ў сваіх каштоўнасьцях і імкненьнях, што ідэя адраджэньня і культурнага ўзбагачэньня жыве ў сэрцы значнай колькасьці людзей, а таму ў нас ёсьць прынамсі надзея на сьветлую будучыню для нашых дзяцей і нашае Радзімы.
Тэкст: Насьця Quende
Фота: Зьміцера Сачыўка (Gotie Ripper)
Па меры набліжэньня да сёньняшнага ДК “Прастора”, што заняў “сьвята месца” былога славутага “Джоліка”, канцэнтрацыя людзей у нацыянальным адзеньні ўзрастала ў геаметрычнай прагрэсіі і нарэшце дасягнула небясьпечнай велічыні. Першыя ўражаньні ад мерапрыемства былі кшталту: “Курва маць, колькі ж тут народу!” Скажу шчыра, я нарэшце зайшла ўнутр і падрабязна агледзела, што наогул на імпрэзе адбываецца, мо спробы з трэцяй. Арганізатары ці то пашкадавалі грошаў, ці то не паддаліся амбіцыям і пабаяліся, што, нягледзячы нават на вольны ўваход, народ не падцягнецца, але відавочна – абралі занадта маленькае памяшканьне для “Дня беларускай вышыванкі” — і вельмі на гэтым прайгралі, бо такое сьвята, хоць бы і за сімвалічны кошт, запроста сабрало б і вялікую пляцоўку, і нават маштабны опэн-эйр.
Распавяду спадарству крыху пра самое мерапрыемства. Дзень беларускай вышыванкі — гэта своеасаблівы фэстываль беларускай культуры, зладжаны беларускімі творцамі і недзяржаўнымі ініцыятывамі ў межах кампаніі «Зробім лепш». Праходзіў ён упершыню, як вы зразумелі, у гэтую нядзелю, 5 кастрычніка, але цягам некалькіх гадзінаў фэст наведалі больш за 1500 чалавек. Арганізатар фэсту Мікіта Броўка сцьвярджае, што, безумоўна, на ладжаньне гэтага мерапрыемства яго натхніла Украіна, дзе “Дні вышыванкі” праводзяцца даўно і пасьпяхова. Таксама ў іх каманды была ідэя зрабіць кірмаш розных беларускіх рэчаў з канцэртам, бо зараз, калі нацыянальная вопратка і рэчы пачалі паступова ўваходзіць у трэнд, па іх меркаваньні настаў самы час каб паказаць, што мы ― беларусы, а беларуская нацыянальная вопратка — гэта стылёва і адметна. Годная, вельмі глыбокая і актуальная ідэя, калі б часьцяком замест звыклай узорнай вышыванкі я не назірала прынты на цішотках. Але ж калі такім чынам можна прывабіць моладзь цікавіцца нацыянальнай культурай і мець сябе беларусам, усьведамляць сваю сутнасьць і карані – і тое добра, любыя сродкі пойдуць.
У “Дзень беларускай вышыванкі” прэзентавалі сваю прадукцыю стваральнікі і распаўсюднікі беларускага нацыянальнага адзеньня, сувеніраў ды ўпрыгожваньняў з нацыянальным калярытам, музыкі ды мастакі. Гледачоў чакалі шматлікія разнастайныя конкурсы, майстар-клас ад майстроў беларускіх вышыванак, расповеды пра вырабы з гліны, гульню «Паўстанцы», а таксама магчымасьць зрабіць тату хной ці фарбамі. На кірмашы вырабаў можна было набыць як традыцыйную вышыванку, гэтак і яе сучасную стылізацыю. Акрамя вопраткі, на кірмашы былі прадстаўлены і іншыя прадметы зь нейкімі рысамі традыцыйнай беларускай культуры: магніты і сшыткі, дызайнерскія мятлікі, аксэсуары, рэканструкцыі беларускіх дасьпехаў, разнастайныя сувеніры і падарункі, краваты, адзнакі з элемэнтамі беларускага ўзору ды іншыя. Прадукцыя майстроў разьляталася бы гарачыя піражкі: за пару гадзін наведвальнікі фэсту зьмялі амаль што ўсе прэзентаваныя вырабы, шмат хто (дый я сама) бадзяўся расчараваны, што яму не засталося пажаданых сувеніраў і падаруначкаў. Затое ўзьнялі настрой прыемныя дробязі кшталту жартоўных налепак і стужачкі з нацыянальным арнаментам.
А васемнаццатай у «ДК» Прастора распачалася музычная частка праграмы. На былой, знакамітай кожнай сабацы зь метал-тусоўкі сцэне з рыбай, сёньня цалкам зьмененай, пераробленай пад ігравыя кавярні ў пастэльных танах кшталту “Дома Фішэра”, падчас фэста адбываліся выступы адмысловых беларускіх выканаўцаў. Граў гурт Unia, што ўяўляе сабой незвычайную сумесь беларускіх народных песен з магутнай рытм-секцыяй. Зь імі падзяліў пляцоўку Recha са сваёй простай музыкай і простымі словамі аб самым галоўным у жыцьці. Быў таксама вядомы барадач сучаснай беларускай сцэны Сяргей Башлыкевіч (Leibonik). У гэтых выканаўцаў ужо была пэўная публіка, а вось праект «Бачу ўпершыню» толькі пачынаў яе зьбіраць. Гэта паэтычна-музычны праект маладога паэта Алеся Сьнега і музыкі Андруся Закаханага. Яны ня проста чыталі вершы на музыку, а спалучалі сьпевы і чытаньне. Свой стыль яны абазначылі як акустычная лірыка з элементамі індзі. 
…Пад гэтыя “элементы індзі” Таболіч сумна махнуў рукой, сунуў мне ў рукі літруху піва і пакінуў мяне прасякацца рэаліямі нацыянальнай культуры і разглядаць прыгожыя строі чырвона-белага натоўпу. Скажу шчыра, хоць імпрэза і выклікала па выніках неверагодны ажыятаж, прыемныя водгукі і прайшла, здаецца, выдатна, мне ня ўсё цалкам было да густу. Павявала часам і занадта салодкім, і занадта аматарскім, і нават крыху няшчырым у адносінах да сапраўднай ідэі. Але зрэшты – ніхто і не спадзяваўся ўбачыць на “Дні беларускай вышыванкі” знакамітых мужыкоў з электрухамі, дзяўчат выключна ў аўтэнтычным адзеньні, натоўп з роднымі сьцягамі і ўвасабленьне “Свабоды на барыкадах”. І таму маё стаўленьне да рэалізацыі задумкі “вышыванкавага” фэсту ўсё ж вельмі пазітыўнае. На мой погляд, такія мерапрыемствы вельмі патрэбны публіцы ўсіх узростаў і сацыяльных статусаў, бо яны даюць уяўленьне аб тым, што ты не самотны ў сваіх каштоўнасьцях і імкненьнях, што ідэя адраджэньня і культурнага ўзбагачэньня жыве ў сэрцы значнай колькасьці людзей, а таму ў нас ёсьць прынамсі надзея на сьветлую будучыню для нашых дзяцей і нашае Радзімы.Тэкст: Насьця Quende
Фота: Зьміцера Сачыўка (Gotie Ripper)
0 каментароў