- Інфармацыя
- Мапа
- Выявы
Характарыстыкі
| Месца знаходжання | Гродзенская вобласць, Ашмянскі раён, в. Гальшаны |
| Дата будаўніцтва | першая палова ХVII стагоддзя |
| Заснавальнік | князь П. Сапега |
| Стыль | барока, нідэрландскі рэнесанс |
| Сучасны стан | руіны |
Апісаньне
Магчыма менавіта таму, што так спадабалася ў Крэва, Гальшанскі палац пасля гэтага, на жаль, не ўразіў мяне ў дастатковай ступені, хоць ён такой “непавагі” і не заслугоўвае: месца сапраўды велічнае, грандыёзнае, асабліва калі спрабуеш уявіць яго сабе стагоддзямі, напрыклад, трыма таму.
Гальшанскі мураваны замак, узведзены ў першай палове ХVІІ стагоддзі, – наглядная ілюстрацыя тых значных змен у архітэктуры, якія адбыліся на працягу стагоддзяў. Сваёй кампазіцыяй ён аддалена нягадвае Мірскі замак і ўяўляе сабой прамавугольны замкнуты будынак. Аднак магутныя абарончыя сцены, характэрныя для замкавага будаўніцтва ХVІ стагоддзі, у Гальшанах саступілі месца фасаду жылога палаца.
Замак неаднаразова быў разбураны і перабудаваны, што значна змяніла яго знешні выгляд і аб'ёмна-прасторавую кампазіцыю. У выніку абследавання помніка ў 1981—83 гадоў архітэктурна-археалагічнай экспедыцыяй Спецыяльных навукова-рэстаўрацыйных вытворчых майстэрняў Міністэрства культуры выяўлены 3 розначасовыя этапы будаўніцтва, якія адрозніваюцца характарам выкарыстанай цэглы, вапнавага раствору і тэхнікаў муроўкі.
На жаль, лёс аднаго з найпрыгажэйшых замкаў Беларусі быў нядоўгім. Пасьля ўдзелу Сапегаў у паўстаньні за адраджэньне Рэчы Паспалітай і Вялікага княства Літоўскага 1863 году, расейскі ўрад забраў усю іхнюю маёмасьць у дзяржаўны фонд. Сапегі былі вымушаныя эміграваць у Францыю, а Гальшаны перадалі расейскаму памешчыку Гарбанёву, які ў 1880 годзе стаў узрываць вежы і гандляваць замкавай цэглай.
Пад час панаваньня савецкай улады замак працягвалі разбураць. Сёння руіны замка знаходзяцца пад аховай Міністэрства культуры Беларусі. А шматлікія легенды пра Гальшанскі замак, вядомыя ва ўсіх кутках Беларусі, зрабілі яго адным з найцікавейшых архітэктурных аб’ектаў нашай краіны.
Сёння ж гэты каштоўны гістарычны помнік знаходзіцца ў аварыйным стане, не рэстаўруецца – адным словам, засталіся толькі закансерваваныя руіны, што цешаць душу такім аматарам, як я, рэдкім турыстам ды гісторыкам-даследчыкам. І асабліва цяжка думаць аб тым, што, калі так будзе доўжыцца і далей бяз змен, з цягам часу ад гэтай чароўнай даўніны хутчэй за ўсё не застанецца нават і кавалка цэглы…
Гальшанскі мураваны замак, узведзены ў першай палове ХVІІ стагоддзі, – наглядная ілюстрацыя тых значных змен у архітэктуры, якія адбыліся на працягу стагоддзяў. Сваёй кампазіцыяй ён аддалена нягадвае Мірскі замак і ўяўляе сабой прамавугольны замкнуты будынак. Аднак магутныя абарончыя сцены, характэрныя для замкавага будаўніцтва ХVІ стагоддзі, у Гальшанах саступілі месца фасаду жылога палаца.
Замак неаднаразова быў разбураны і перабудаваны, што значна змяніла яго знешні выгляд і аб'ёмна-прасторавую кампазіцыю. У выніку абследавання помніка ў 1981—83 гадоў архітэктурна-археалагічнай экспедыцыяй Спецыяльных навукова-рэстаўрацыйных вытворчых майстэрняў Міністэрства культуры выяўлены 3 розначасовыя этапы будаўніцтва, якія адрозніваюцца характарам выкарыстанай цэглы, вапнавага раствору і тэхнікаў муроўкі.
На жаль, лёс аднаго з найпрыгажэйшых замкаў Беларусі быў нядоўгім. Пасьля ўдзелу Сапегаў у паўстаньні за адраджэньне Рэчы Паспалітай і Вялікага княства Літоўскага 1863 году, расейскі ўрад забраў усю іхнюю маёмасьць у дзяржаўны фонд. Сапегі былі вымушаныя эміграваць у Францыю, а Гальшаны перадалі расейскаму памешчыку Гарбанёву, які ў 1880 годзе стаў узрываць вежы і гандляваць замкавай цэглай.
Пад час панаваньня савецкай улады замак працягвалі разбураць. Сёння руіны замка знаходзяцца пад аховай Міністэрства культуры Беларусі. А шматлікія легенды пра Гальшанскі замак, вядомыя ва ўсіх кутках Беларусі, зрабілі яго адным з найцікавейшых архітэктурных аб’ектаў нашай краіны.
Сёння ж гэты каштоўны гістарычны помнік знаходзіцца ў аварыйным стане, не рэстаўруецца – адным словам, засталіся толькі закансерваваныя руіны, што цешаць душу такім аматарам, як я, рэдкім турыстам ды гісторыкам-даследчыкам. І асабліва цяжка думаць аб тым, што, калі так будзе доўжыцца і далей бяз змен, з цягам часу ад гэтай чароўнай даўніны хутчэй за ўсё не застанецца нават і кавалка цэглы…
0 каментароў