Зьміцер Траяновіч

Апублікавана 12 ліпеня 2014, 11:14 у Інтэрв'ю

Зьміцер Траяновіч — знакаміты ў колах беларускае метал-плыні мастак, афарміцель, майстар тату. Пастаянны дызайнер арту для Gods Tower і многіх іншых беларускіх гуртоў. І проста цікавы чалавек, які можа распавесьці пра нашую сцэну цяжкой музыкі з вышыні гадоў і вопыту, яе разьвіцьцё, дасягненьні і перспектывы.

З чаго усё пачыналася? Як прыходзілі да цяжкой музыкі ў тыя часы? Цікава пачуць пра тагачасныя рэаліі.

Калі казаць пра мяне, фэнам цяжкога мэталу я стаў менавіта дзякуючы яскраваму і прывабнаму афармленьню альбомаў і плакатаў шмат якіх metal-гуртоў таго часу (1985-1990 гг.). Гэта былі дзівосныя маскіты Iron Maiden, Megadeth, Kreator ды інш. Узьнікла жаданьне паслухаць і саму музыку. Шмат хто зразумее, што са мной пры гэтым сталася (усьміхаецца). Убогая якасьць перапісаных па сто разоў аўдыёзапісаў на рыпучых касэтах МК-60 ня вынікла для мяне перашкодай, каб стаць metal-фэнам. Часы былі тыя яшчэ… прагрэс прасоўваўся марудна, але інфа пакрысе прасочвалася ў невялікія мястэчкі Беларусі. Першыя шапікі гуказапісу, першая магнітола “Берасьце” за 600 савецкіх рублёў (на якую зьбіралі ўсёй сям’ёй).
Пасьля heavy metal’у зьявіўся thrash metal, а потым і death. У той час я наведваў мастацкую студыю у родных Баранавічах, пасьля паступіў у Менскую мастацкую вучэльню. І панеслася! Першыя канцэрты, знаёмствы, стасункі. І для мяне выявілася, што ў Беларусі ўжо існавалі і выдавалі даволі якасны мэтал многія каманды. Першымі былі менскія Exhumator і Tornado. Потым у Магілёве Thrasher ды ў Горадні Wake Up. Але мая першая праца была зробленая для гурта Hospice з родных Баранавічаў. Гэты гурт граў прагрэсіўны death metal на нэрвах у мясцовай гапаты ў адным з гаражоў (усьміхаецца). Гэта быў флаер з кантактамі гурта, які рассылаўся звычайным паштовым ліставаньнем, ні пра які інтэрнэт тады гаворкі не было. Гурт таксама выпусьціў дзьве аўдыёкасэты з маім афармленьнем і разваліўся. Потым была праца Pathologist Department. На адным зь іх канцэртаў я пазнаёміўся з творчасьцю гурта Gods Tower. Калі я пачуў дэмку The Eeriе, я зразумеў, што у нас зьявілася нешта “СВАЁ”! Хоць у падобным стылі ужо былі Bathory, але GT былі ня менш арігінальнымі ў сваёй славянскай стылістыцы, шмат у чым дзякуючы гітарнай тэхніцы Аляксандра Уракава.

У студэнцкія гады, пасьля захапленьня творчасьцю Босха, Далі і Гоі, я пачаў цікавіцца вытокамі славянскае культуры: арнаменты, узоры, і ўсё, што з гэтым зьвязана. На другім курсе я ўладкаваўся карэспандэнтам у музычную газэту “Няміга”, якая была першай у краіне. Яна была практычна чорна-белай, але ня ў гэтым сутнасьць. Рэцэнзіі на дэма-стужкі і асьвятленьне канцэртаў далі сувязь паміж гуртамі і фэнамі. Бо шмат хто й блізка не ўяўляў, што тут нешта адбываецца і хтосьці штосьці грае.

Цікавыя былі часы. Многія зараз думаюць: «Пра што гэты хлопец гаворыць… у наш час інтэрнэту і даступнай інфармацыі». А тады было паштовае ліставаньне, фэнзіны ручной працы і нават саколкі з атрыбутыкай, якія я прымудраўся маляваць незмывальнай спец. тушшу. Кампакт-дыскі замянілі аўдыёкасэты. CD The Eerie і The Turns я афармляў быўшы ў войску. У тых умовах лепшага за гуаш матэрыялу для выкананьня я не знайшоў. Там жа я пачаў асвойваць яшчэ адзін від мастацтва – тату. Забралі мяне ў войска мастаком-афарміцелем, а вярнуўся я татуіроўшчыкам-пачаткоўцам з кліенцкай базай. Гэтым відам дзейнасьці я займаюся дагэтуль. Вольны ад тату час я прысьвячаю жывапісу ў стылі сюрэалізм. Не забываю пры гэтым рабіць некаторыя арт-працы для нашых мэтал-гуртоў. З апошняга, што я аформіў, быў CD Lost Regrets з альбомам Obsession.

Ня меней цікава і правесьці параўнаньне беларускай музычнай сцэны тагачаснай і цяперашняй.

У 90-х у асноўным былі канцэрты-мяшанкі, дзе выступалі гурты розных стыляў. Туды прыходзілі людзі, якія слухалі той альбо іншы стыль, і зыходзячы з гэтага набівалася поўная зала. Цяпер ужо сцэна падзялілася па стылях, адпаведна людзі, якія слухаюць death metal, ідуць на death metal, і ўжо пры гэтым на doom metal яны ня пойдуць. Ну і калі ў 90-х быў інфармацыйны голад, то цяпер такога няма — і людзі ўжо выбіраюць, куды йсьці. Бракуе руху і падтрымкі гэтай культуры. Гэта прыкладна як з тату-фэстамі. Тату робяць многія, але на тату-фэсты ходзяць ня ўсе. Няма ў людзей пранікненьня гэтай культурай. Хацелася б, каб апроч Менску хоць бы абласныя гарады былі ў тэме на больш высокім узроўні, каб нашы гурты маглі зрабіць нейкі мінімальны тур з канцэртамі і добрай падтрымкай фэнаў.

З пазіцыі гадоў і пастаяннай уцягнутасьці ў беларускую метал-плынь, што можаш сказаць пра яе дасягненьні? Якія імёны можна вылучыць і чаму?

У свой час да высокага ўзроўню падышлі Asguard. Узроўню, які дасягнуў Gods Tower. Цяпер годны ўзровень выдаюць Litvintroll, Serdce, Posthumous Blasphemer. Ладзяцца папулярныя фэстывалі, якія ў людзей ужо на слыху. Ёсьць лэйблы, якія на прыстойным узроўні выдаюць прадукцыю. Чаму сёньня ў Беларусі гурт № 1 гэта Gods Tower? Адказ просты, за гуртом стаіць культавы статус і прафесіяналізм, чаго бракуе шмат якім камандам. Ну і асноўная прычына, чаму сцэна трымаецца на голым энтузіязме і ўзроўні хобі, палягае ў разьвіцьці нашай краіны ўвогуле. Але ня варта апускаць рукі, нешта будзе, пакуль нехта штосьці будзе рабіць.

Цяпер давай пагаворым пра тваю персону. Пра творчасьць і натхненьне. І выніковы плён гэтага.

Я адданы сваім пачынаньням. Жывапіс, тату, афармленьне. Якім гэта было ў 90-х, такім гэта ёсьць і цяпер. Вядома, у кожным з гэтых заняткаў ёсьць свае правілы і нейкія законы, калі можна так сказаць, але для мяне ўсё гэта адно цэлае — мастацтва. Калі ў тату ёсьць доля рамяства, а ў афармленьні некаторыя стылістычныя прывязкі, то жывапіс для мяне — гэта палёт душы і адпачынак ад штодзённых клопатаў. Пра натхненьне ва ўсім гэтым казаць няпроста. Ідэі могуць прыходзіць хутка, а могуць пакутліва доўга. Мова перадачы думак празь сімвалізм або атмасферу на паверхню палатна бывае часам няпростай. Але я атрымліваю ад гэтага асалоду. Бывае, ў нейкія моманты творчага ступару я зладжваю разьмінку сваім фантазіям, разыгрываецца ўяўленьне, і гэта дапамагае ўвайсьці зноў у працоўнае рэчышча. На пачатку восені я планую сваю першую аўтарскую выставу жывапісу, якую можа наведаць любы ахвочы. Уваход будзе вольны.

А што да афармленьня дыскаў? І дарэчы, што чуваць ад Gods Tower зь іх доўгачаканым DVD?

У працы з гуртамі галоўны нюанс і праблема — гэта падвесьці многія ідэі пад агульны назоўнік. Бо ў гурце некалькі чалавек, і бывае, што кожны вылучае сваё меркаваньне. Зразумець і прасякнуцца духам музыкі і зрабіць афармленьне абліччам гурта. У гэтым выпадку з Gods Tower ўсё даўно зроблена і дасягнута паразуменьне. На цяперашні момант гатовыя 10 прац па афармленьні DVD, які мы ўсе даўно чакаем. Ёсьць упэўненасьць, што да канца году мы яго ўбачым! У якасьці зыходнікаў для працы над буклетам былі ўзятыя канцэртныя фота фэнаў. Гэта падкрэсьліць і ажывіць дух канцэртнага выступу і пакажа адзінства фэнаў і гурта. Ёсьць таксама вялікая ўпэўненасьць у наступным альбоме гурта, хто б што не казаў. Шмат што назаўжды зьмянілася, але я мяркую, што дух гурта застаўся і жыве дагэтуль. Напрацоўкі па афармленьні новага альбому ўжо ёсьць! А гэта добры знак.