Mono

Апублікавана 21 лістапада 2014, 00:35 у Рэпартажы

У сярэдзіне аднаго з самых змрочных і сумных месяцаў году канцэртная агенцыя Wake Up! вырашыла ўнесьці свой уклад у стварэньне агульнай меланхалічнай атмасферы і падрыхтавала прыхільнікам жанру post-rock падарунак, здольны напоўніць банальную лістападаўскую дэпрэсію глыбокім сэнсам. 20 лістапада ў клубе Re: Рublic адбыўся канцэрт жамчужыны жанру — японскага калектыва Mono. Японцы прадставілі адразу два новыя альбомы — «The Last Dawn» и «Rays Of Darkness» — больш чым раней напоўненыя хвалюючымі душу матывамі.

Mono былі створаны ў Токіо ў кастрычніку 1999 году. У першы склад гурта ўвайшлі гітарысты Goto і Yoda і бубнач Takada. У студзені наступнага году яны сыгралі свой першы вялікі канцэрт, і праз два месяцы да гурта далучылася басістка Tamaki. З тых часоў склад гурта не мяняўся.

Калі візіты розных малавядомых «няшных» гуртоў з Краіны Ўзыходзячага Сонца можна лічыць справай звычайнай, то прыезд калектываў больш сур'ёзных мы назіраць ня прывыклі. А іх там, трэба прызнацца, найвялікшае мноства. Да такіх адносяцца і Mono. Ды і малавядомымі іх назваць нельга. Ужо на наступны год пасьля стварэньня чацьвёрка калясіла па ЗША. А яшчэ праз год зьявіўся першы поўнафарматны альбом. Японцы вядомыя ня толькі на сваёй Радзіме, але і за яе межамі. З большага дзякуючы шматлікім і працяглым турам па Эўропе і Амерыцы гурт і заваяваў тысячы прыхільнікаў па ўсім сьвеце.

Нейкая стыхійная нябачная моц, зачаравальная бяздонная, мернасьць і, адначасова з гэтым, асьляпляльная яркасьць — усё гэта можна сказаць пра музыку пост-рокераў. А бясконцымі містычнымі мелодыямі яны падобныя з такімі гігантамі жанру, як Sigur ros.

Пяройдзем да самога канцэрту. Пачатак быў малаабяцальным — нягледзячы на ўсе абяцаньні сумленна адчыніць дзьверы а 19.40, а 19.40 іх так і не адчынілі. Балазе, над задубелымі ад холаду фанатамі вырашылі зьлітавацца і ўпусціць у фае. Але ня тут-та было. Роўна да 21.00 дзьверы залы былі зачыненыя. Па натоўпе ўвесь час праходзілі чуткі, што канцэрт могуць адмяніць. Шчыра прызнацца, такой велізарнай затрымкі на маёй памяці яшчэ не было. Але чаканьні таго каштавалі.

Канцэрт адкрыла амерыканская віяланчэлістка. Нібы чараўніца, яна чарадзейнічала над сваім інструментам (і так, віяланчэль была проста шыкоўнай), які выдаваў розныя абстрактныя гучаньні пры дапамозе разнастайных прымочак. Як толькі першыя гукі вырваліся з манітораў, Перад вачыма паўстала мноства карцін. Музыка імгненна вярнула ў далёкія часы кельтаў, акунула ў атмасферу дзікай некранутай прыроды. У ёй былі і скалы, аб якія бязьлітасна біліся ледзяныя бурныя хвалі, і непраходныя паўночныя лясы; у іншы момант мелодыя нагадвала затоенага перад кідком драпежніка, гатовага ў любую секунду кінуцца на сваю здабычу.

Было жудасна крыўдна, калі публіка так званага «бальзакаўскага веку» (што само сабой ужо мае на ўвазе нейкую дысцыпліну і захаванне нормаў паводзінаў) раз-пораз выкрыквала ўсялякія брыдоты ў адрас віяланчэлісткі. Навошта прыйшлі, пытаецца. Незразумела.

Без усялякіх трыццаціхвіліннах перапынкаў, да якіх усе мы так прывыклі, на сцэну выйшлі доўгачаканыя Mono, выклікаўшы шквал авацый. Заняўшы адведзеныя ім месцы, музыкі не пакідалі іх на працягу ўсяго выступу, толькі Тамакі час ад часу садзілася за сінтэзатар ці паварочвалася да ксілафону, які стаяў ззаду яе. Але канцэрт Mono — гэта ня тое мерапрыемства, ад якога трэба чакаць нейкіх залімітавых эфектаў. Яны дзівяць менавіта старанным напружаньнем. Сагнутыя, нібы заціснутыя сілуэты музыкаў, тонкія хупавыя рукі, самі выразы асоб і няўяўная музыка дзівяць больш, чым любое самае эпічнае дзейства.

Калі ад Хелен напорам ішла энергія, дзёрзкасьць і нават нейкая агрэсія, то японцы ўжо першымі акордамі ўвялі ўсю публіку ў стан трансу, закінулі ў далёкі космас. У кожным гуку чулася тая самая скарбячая пустата, якую кожны хоць раз адчуваў. І было ў ёй нешта настолькі глыбокае, што не магло паддацца чалавечай сьвядомасьці, што падобна з крышталёвай высакагорнай яснасьцю і таямнічасьцю марскіх глыбінь.
Плаўныя меладычныя лініі, якія нібы зьвінелі недзе ў паднябесьсі, паступова абрасталі, накручваючы новыя віткі мелодый, нарасталі на гітарных трэмала і прыходзілі да зруйнавальных кульмінацый, афарбаваных вадаспадам гукаў, пачуцьцяў, эмоцый, паступова раствараючыся ва ўсеагульнай атмасферы неймавернай асалоды. А калі франтмэн гурта Такаакіра раптам упаў на калені і, адкінуўшы гітару, стаў чараваць над ёй, прыпадаючы ў такт музыцы, першыя шэрагі ўжо сапраўды атрымалі лёгкую кантузію.
Лавіна няўяўнага неразведзенага чараўніцтва. Інакш і сказаць нельга.
Тэкст: Дыяна Прымшыц
Фота: Антон Кавалеўскі