Guda - "Вясельле" (альбом 2013)
Апублікавана
у
Рэцэнзіі
Guda
«Вясельле. Традыцыйныя беларускія вясельныя сьпевы» (альбом 2013)
31 дарожка / 54 хвіліны
Вігма
Новых альбомаў ад іх краіна ня чула ажно 9 гадоў. Guda ― зусім не шараговая зьява, ня просты, не звычайны гурт. Усьведамляючы гэта ці не, сьпявачкі выконваюць на Беларусі неймаверна адказную місію, прычым у сваёй нішы яны дагэтуль па сутнасьці адзіныя. Гурт даўно не знаходзіцца ў становішчы дэбютанта, таму патрабаваньні да ягоных выданьняў самыя жорсткія.
На «Вясельлі», як і на ранейшых альбомах, музычны матэрыял уяўляе сабой традыцыйныя беларускія жаночыя сьпевы, збольшага без суправаджэньня.
Афармленьне
Кружэлка сустракае нас на дзіва механічнай, калі нават не сказаць бяздушнай, вокладкай, на стварэньне якой, відавочна, не было затрачана шмат часу, сілаў і стараньня. Строгі газетны стыль тэкставай часткі афармленьня таксама складана мысьленна дапасаваць да поля народнай культуры і абрадавасьці. Ва ўсім гэтым можна паспрабаваць убачыць хіба што вобраз няўмольнай жалезнай рукі Традыцыі ― такім, якім ён можа здавацца сучаснай «незалежнай» атамізаванай асобе. Гэта тая жалезная рука, якая калісьці непазьбежна зьвязвала маладых у пары, праводзіла іх ініцыяцыю, перанараджэньне ў новых якасьцях і змушала іх весьці гаспадарку і працягваць род, і ўсё гэта ― незалежна ад іхных магчымых асабістых жаданьняў, страхаў, капрызаў. Але ж толькі такім «жорсткім» чынам яна і забясьпечвала працяг жыцьця народа.
Згаданыя вышэй асаблівасьці афармленьня, а таксама зусім сьціплы памер укладыша ― адзін разварот ― ствараюць уражаньне, што адказным за візуальную частку выданьня або ня вельмі хацелася ўсё гэта рабіць, або яны сьпяшаліся (хоць, здаецца, часу за 9 гадоў хапіцьмела?).
Запіс
Агульную якасьць гуку на кружэлцы можна сьмела лічыць якасьцю дэма-запісу. Праца ў розныя часы і на розных студыях спрычыніла выразна «шматковае» гучаньне альбома, пра што гурт і папераджае заўвагай ва ўкладышы. У дадатак, у значнай частцы песень пры зьвядзеньні не былі прыбраныя пабочныя пстрычкі, статычны шум(!) і нават лішнія дарожкі галасоў (сл. у паўзах у песьні «Маладзенькая Галечка»; толькі не кажыце, што гэта «фішка»)! У пэўных песьнях таксама чуецца перагрузка, скажэньні на некаторых нотах. А вось, скажам, песьня «Наша дарожка карэністая» наогул нібыта трапіла на кружэлку з фармату mp3, 128 кбіт/с.
Гэта ўсё, аднак, згладжваецца, становіцца менш чутным, калі слухаць запіс на нізкаякаснай тэхніцы. А пагатоў у цягніку метро. А пагатоў яшчэ вушамі сярэдняга жыхара спальнага раёна. Але сумна, калі на гэта і быў разьлік пры падрыхтоўцы альбома. Адчуваньне, зноў жа, такое, нібыта адказныя за выданьне або вельмі спяшаліся і не праслухоўвалі выніковы матэрыял, або агулам рабілі нелюбімую і не патрэбную ім справу. Прафесіяналы гэтак ня робяць.
Сьпевы
Падыход да сьпяваньня на «Вясельлі», як падаецца, у асноўным адрозьніваецца ад падыходу на папярэдніх альбомах. Для гэтага, як бачыцца аўтару, было дзьве прычыны: а) іншы асноўны склад гурта і іншая школа сьпеву; б) асаблівасьці песеннага матэрыялу.
Вольга Емяльянчык, якая аказвала большы ўплыў на стыль першых альбомаў, ёсьць прыхільніцай, так бы мовіць, літургічнага падыходу. Амаль паўсюдна ў яе выходзіць сьпеў у тагасьвет, сьпеў для Багоў; галасы не гучаць як цалкам чалавечыя, яны пераходзяць у адмысловы «наўпроставы» рэжым; асобы сьпявачак зь іхнімі дробнымі зацікаўленасьцямі і пачуцьцямі «адключаюцца».
Пазьнейшы жа асноўны склад Гуды, адказны за большую частку «Вясельля», пяе для людзей. А хтосьці са сьпявачак, магчыма, і проста для сябе ― часам яно так і чуецца: нібыта кожная сабе. Яны нібы не пакідаюць чалавечых абалонак-ракавак; у іхных сьпевах чуюцца асобы, кожная са сваім жыцьцём, марамі, клопатамі, страхамі і, адпаведна, са сваімі сьпеўнымі звычкамі. І мы маем сьпеў не літургічны, а сьвецкі ― дзесьці эстрадны, дзесьці рокавы, дзесьці проста пакаёвы ― і, мабыць, не зусім традыцыйны. Для рэлігійнага чалавека ўсё гэта можа быць стратай, але ў «сьвецкасьці» таксама ёсьць свая прывабнасьць і ўтульнасьць для слухача. Вяршыняй чалавечай цеплыні сьпеваў на гэтым альбоме, бадай, можна лічыць песьню «Узьязджаў Сашутушка» ў выкананьні Любові Сівуравай ― «непрафесійна», неідэальна, але сардэчна.
Што да ўплыву самога матэрыялу на стыль сьпеву, то вясельны абрад, відавочна, знаходзіцца бліжэй да ўзроўню ўсяго чалавечага ў параўнаньні з абрадамі гадавога кола, скіраванымі на звышчалавечае. Прынамсі, такія ўяўленьні пануюць у сучасным грамадстве і панавалі нават у позьневясковым. Калі дадаць да гэтага чыста музычную жвавасьць, «чалавечнасьць» вядомых на сёньня сярэднебеларускіх і часткі палескіх вясельных сьпеваў, якраз і атрымаем «гэтасьветнае» гучаньне вясельля. Але трансава-літургічны стыль, які дзе-нідзе прысутнічае і на гэтай кружэлцы, і ў аўтэнтычных вясковых запісах вясельных песень, нагадвае, для каго насамрэч робяцца вясельлі…
У гурта атрымалася, у тым ліку і праз «пярэстасьць» запісу, скласьці праграму так, што яна здаецца даволі разнастайнай і таму прыдатнай менавіта для праслухоўваньня, а ня толькі для выкарыстаньня ў якасьці метадычнага або ідэалагічнага матэрыялу. Для народнага сьпеву без суправаджэньня гэта, безумоўна, посьпех. Магчымасьці для метадычнага выкарыстаньня альбому, дарэчы, увогуле невялікія, бо на ім прадстаўленыя песьні з розных рэгіёнаў Беларусі. Гэта дае ўяўленьне пра меладычную і стылёвую разнастайнасьць нашых вясельных сьпеваў, але не пра гучаньне аднаго асобна ўзятага традыцыйнага вясельля ў асобна ўзятай мясцовасьці.
Большасьць песень самі па сабе прыгожыя і запамінальныя, іх хочацца слухаць і самастойна ўзнаўляць; ніякае постфолькавае выкананьне гэтага не адменіць ― а ў некаторых выпадках яно, наадварот, паспрыяе.
І тутэйшы густ, пачуцьцё прыўкраснага, на гэтым альбоме ўсё яшчэ захоўваецца. Традыцыя Поўначы ўсё яшчэ прамаўляе галасамі сьпявачак, сьцюдзёны зорны тагасьвет усё яшчэ прарываецца да нас ― і гэта галоўнае. Пакуль мы можам расчуць і адчуць гэты тагасьвет, будзем чакаць больш добрасумленных працаў па яго ўвасабленьні і раскрыцьці.
На сёньня ж хочацца павіншаваць «вясельнае» пакаленьне сьпявачак Гуды з тым, што прайшлі гэтае доўгае выпрабаваньне, выпусьціўшы, нарэшце, і прадставіўшы гэты альбом. Так ці інакш, гэтая праца папаўняе скарбонку прыўкраснага ўсёй Беларусі і, магчыма, усяго чалавецтва.
(Паўтор з
http://kryczny-horn.livejournal.com,
http://vk.com/paganbelarus)
«Вясельле. Традыцыйныя беларускія вясельныя сьпевы» (альбом 2013)
31 дарожка / 54 хвіліны
Вігма
Новых альбомаў ад іх краіна ня чула ажно 9 гадоў. Guda ― зусім не шараговая зьява, ня просты, не звычайны гурт. Усьведамляючы гэта ці не, сьпявачкі выконваюць на Беларусі неймаверна адказную місію, прычым у сваёй нішы яны дагэтуль па сутнасьці адзіныя. Гурт даўно не знаходзіцца ў становішчы дэбютанта, таму патрабаваньні да ягоных выданьняў самыя жорсткія.На «Вясельлі», як і на ранейшых альбомах, музычны матэрыял уяўляе сабой традыцыйныя беларускія жаночыя сьпевы, збольшага без суправаджэньня.
Афармленьне
Кружэлка сустракае нас на дзіва механічнай, калі нават не сказаць бяздушнай, вокладкай, на стварэньне якой, відавочна, не было затрачана шмат часу, сілаў і стараньня. Строгі газетны стыль тэкставай часткі афармленьня таксама складана мысьленна дапасаваць да поля народнай культуры і абрадавасьці. Ва ўсім гэтым можна паспрабаваць убачыць хіба што вобраз няўмольнай жалезнай рукі Традыцыі ― такім, якім ён можа здавацца сучаснай «незалежнай» атамізаванай асобе. Гэта тая жалезная рука, якая калісьці непазьбежна зьвязвала маладых у пары, праводзіла іх ініцыяцыю, перанараджэньне ў новых якасьцях і змушала іх весьці гаспадарку і працягваць род, і ўсё гэта ― незалежна ад іхных магчымых асабістых жаданьняў, страхаў, капрызаў. Але ж толькі такім «жорсткім» чынам яна і забясьпечвала працяг жыцьця народа.
Згаданыя вышэй асаблівасьці афармленьня, а таксама зусім сьціплы памер укладыша ― адзін разварот ― ствараюць уражаньне, што адказным за візуальную частку выданьня або ня вельмі хацелася ўсё гэта рабіць, або яны сьпяшаліся (хоць, здаецца, часу за 9 гадоў хапіцьмела?).
Запіс
Агульную якасьць гуку на кружэлцы можна сьмела лічыць якасьцю дэма-запісу. Праца ў розныя часы і на розных студыях спрычыніла выразна «шматковае» гучаньне альбома, пра што гурт і папераджае заўвагай ва ўкладышы. У дадатак, у значнай частцы песень пры зьвядзеньні не былі прыбраныя пабочныя пстрычкі, статычны шум(!) і нават лішнія дарожкі галасоў (сл. у паўзах у песьні «Маладзенькая Галечка»; толькі не кажыце, што гэта «фішка»)! У пэўных песьнях таксама чуецца перагрузка, скажэньні на некаторых нотах. А вось, скажам, песьня «Наша дарожка карэністая» наогул нібыта трапіла на кружэлку з фармату mp3, 128 кбіт/с.
Гэта ўсё, аднак, згладжваецца, становіцца менш чутным, калі слухаць запіс на нізкаякаснай тэхніцы. А пагатоў у цягніку метро. А пагатоў яшчэ вушамі сярэдняга жыхара спальнага раёна. Але сумна, калі на гэта і быў разьлік пры падрыхтоўцы альбома. Адчуваньне, зноў жа, такое, нібыта адказныя за выданьне або вельмі спяшаліся і не праслухоўвалі выніковы матэрыял, або агулам рабілі нелюбімую і не патрэбную ім справу. Прафесіяналы гэтак ня робяць.
Сьпевы
Падыход да сьпяваньня на «Вясельлі», як падаецца, у асноўным адрозьніваецца ад падыходу на папярэдніх альбомах. Для гэтага, як бачыцца аўтару, было дзьве прычыны: а) іншы асноўны склад гурта і іншая школа сьпеву; б) асаблівасьці песеннага матэрыялу.
Вольга Емяльянчык, якая аказвала большы ўплыў на стыль першых альбомаў, ёсьць прыхільніцай, так бы мовіць, літургічнага падыходу. Амаль паўсюдна ў яе выходзіць сьпеў у тагасьвет, сьпеў для Багоў; галасы не гучаць як цалкам чалавечыя, яны пераходзяць у адмысловы «наўпроставы» рэжым; асобы сьпявачак зь іхнімі дробнымі зацікаўленасьцямі і пачуцьцямі «адключаюцца».
Пазьнейшы жа асноўны склад Гуды, адказны за большую частку «Вясельля», пяе для людзей. А хтосьці са сьпявачак, магчыма, і проста для сябе ― часам яно так і чуецца: нібыта кожная сабе. Яны нібы не пакідаюць чалавечых абалонак-ракавак; у іхных сьпевах чуюцца асобы, кожная са сваім жыцьцём, марамі, клопатамі, страхамі і, адпаведна, са сваімі сьпеўнымі звычкамі. І мы маем сьпеў не літургічны, а сьвецкі ― дзесьці эстрадны, дзесьці рокавы, дзесьці проста пакаёвы ― і, мабыць, не зусім традыцыйны. Для рэлігійнага чалавека ўсё гэта можа быць стратай, але ў «сьвецкасьці» таксама ёсьць свая прывабнасьць і ўтульнасьць для слухача. Вяршыняй чалавечай цеплыні сьпеваў на гэтым альбоме, бадай, можна лічыць песьню «Узьязджаў Сашутушка» ў выкананьні Любові Сівуравай ― «непрафесійна», неідэальна, але сардэчна.
Што да ўплыву самога матэрыялу на стыль сьпеву, то вясельны абрад, відавочна, знаходзіцца бліжэй да ўзроўню ўсяго чалавечага ў параўнаньні з абрадамі гадавога кола, скіраванымі на звышчалавечае. Прынамсі, такія ўяўленьні пануюць у сучасным грамадстве і панавалі нават у позьневясковым. Калі дадаць да гэтага чыста музычную жвавасьць, «чалавечнасьць» вядомых на сёньня сярэднебеларускіх і часткі палескіх вясельных сьпеваў, якраз і атрымаем «гэтасьветнае» гучаньне вясельля. Але трансава-літургічны стыль, які дзе-нідзе прысутнічае і на гэтай кружэлцы, і ў аўтэнтычных вясковых запісах вясельных песень, нагадвае, для каго насамрэч робяцца вясельлі…
У гурта атрымалася, у тым ліку і праз «пярэстасьць» запісу, скласьці праграму так, што яна здаецца даволі разнастайнай і таму прыдатнай менавіта для праслухоўваньня, а ня толькі для выкарыстаньня ў якасьці метадычнага або ідэалагічнага матэрыялу. Для народнага сьпеву без суправаджэньня гэта, безумоўна, посьпех. Магчымасьці для метадычнага выкарыстаньня альбому, дарэчы, увогуле невялікія, бо на ім прадстаўленыя песьні з розных рэгіёнаў Беларусі. Гэта дае ўяўленьне пра меладычную і стылёвую разнастайнасьць нашых вясельных сьпеваў, але не пра гучаньне аднаго асобна ўзятага традыцыйнага вясельля ў асобна ўзятай мясцовасьці.
Большасьць песень самі па сабе прыгожыя і запамінальныя, іх хочацца слухаць і самастойна ўзнаўляць; ніякае постфолькавае выкананьне гэтага не адменіць ― а ў некаторых выпадках яно, наадварот, паспрыяе.І тутэйшы густ, пачуцьцё прыўкраснага, на гэтым альбоме ўсё яшчэ захоўваецца. Традыцыя Поўначы ўсё яшчэ прамаўляе галасамі сьпявачак, сьцюдзёны зорны тагасьвет усё яшчэ прарываецца да нас ― і гэта галоўнае. Пакуль мы можам расчуць і адчуць гэты тагасьвет, будзем чакаць больш добрасумленных працаў па яго ўвасабленьні і раскрыцьці.
На сёньня ж хочацца павіншаваць «вясельнае» пакаленьне сьпявачак Гуды з тым, што прайшлі гэтае доўгае выпрабаваньне, выпусьціўшы, нарэшце, і прадставіўшы гэты альбом. Так ці інакш, гэтая праца папаўняе скарбонку прыўкраснага ўсёй Беларусі і, магчыма, усяго чалавецтва.
(Паўтор з
http://kryczny-horn.livejournal.com,
http://vk.com/paganbelarus)
3 каментара