Кераміка Крэва

Апублікавана 26 жніўня 2014, 11:02 у Агляды неметалічных падзей

У мінулую суботу, 23 жніўня гэтага года, каля руін некалі магутнага Крэўскага замка прайшоў фэст “Кераміка Крэва”.

Кірмаш ля славутых руін

Каб не марнаваць вас, даражэнькія кацяняткі, палатном тэксту, скажу адразу, что дзеля ўдарнікаў металічнай сцэны, актывістаў, алканаўтаўспартсменаў і проста няшак, якія паўкалывалі не па-дзяцячы зусім нядаўна на рэчыцкім Metal Crowd-е, а таксама дзеля тых, хто разважаў дзе б правесьці адзіны выходны дзень усёй сям’ёю — Кераміка Крэва была як алей на рану – лайтовы фэст, на якім як нідзе лепей можна было адпачыць вочкам, бо ўзровень прыгажосьці ды вытанчанага густу на кожны метр квадратны проста зашкальваў!
На адзін дзень гэта некалі легендарнае, а зараз амаль забытае богам мястэчка стала кропкай сходу майстроў з розных куткоў краіны, якія з радасьцю дзяліліся са ўсімі жадаючымі сваімі сакрэтамі.
Ня гледзячы на тое, што ў назве фэсту ўпор ішоў непасрэдна на кераміку, майстры з залатымі ручкамі на працягу ўсяго дню не пераставалі зьдзіўляць, здавалася б, спакусьлівую публіку ня толькі традыцыйнымі ганчарнымі вырабамі (збаночкамі, кубачкамі, талерачкамі, нават цэльнымі сервізамі), але і больш вытанчанымі мастацкімі творамі.
Кошыкі ўсіх памераў і варыяцый пляценьня; ліцьцё з латуні ювелірнай апрацоўкі (фібулкі з гранатам, разнастайныя брошкі, гузікі, спражкі); даматканыя рушнікі, драўляны посуд, бязьлікія лялькі- засьцярогі на траўках (а як яны адурэнна пахнуць! Вельмі душыста і смачна); наадварот, лялькі ў стылезаваных сярэднявечных сукеначках; лялькі-хатнічкі зь лёну са смешнымі носікамі-божымі кароўкамі і мора іншых абярэгаў – усё гэта можна было набыць на цудоўным суботнім кірмашы.
Прыгажуням-нефармалкам таксама было дзе разгуляцца – столькі завушніц, каралей і бранзалетаў ручной апрацоўкі ў адным месцы я ня бачыла ніколі! Усіх колераў і памераў, скураных, гліняных, металічных, з выцінанкамі, з вышыўкай і пляценьнем, адным словам, на розны густ.
Агульнае ўражаньне ад фестывалю вельмі станоўчае. Было бачна, што арганізатары вельмі жадалі зрабіць яго па-сямейнаму ўтульным. Дзеля самых маленькіх гледачоў была падрыхтаваная цэлая армія забавак: і надзіманыя горкі, і майстар-класы, і батлейка, і катаньне на вазах, дзіцячая пляцоўка дзеля маляваньня і шмат чаго яшчэ.
Дарослыя ж маглі памерацца сілушкай волатаўскай у перацягваньні канату, прайсьці хітры алка-тэст, пастраляць з лука, а потым усёй сям’ёй прадэгуставаць разнастайныя нацыянальныя прысмакі.

Чараўнікі навокал. Траўнік

Калі я ўпершыню пабачыла яго работы, мне і да галавы не магло прыйсьці, што гэтыя прыгожыя лялькі ў выглядзе сакавітых жанчынак – справа мужчынскіх рук. “Майстар дае майстар-клас на дзіцячай пляцоўцы”, — пачула я пасьля таго, як запыталася, дзе яго можна адшукаць.
На пляцоўцы тварылася нешта няўяўнае: натоўп гледачоў, пераважна матуль з маленькімі дзеткамі шчыльным колам абступілі столік і зь перапынкам у некалькі хвілін з захапленьнем і прыдыханьнем ахалі і вішчалі, амаль ва ўсіх рукі паднятыя ў паветра трымалі мабільнікі і фотаапараты. Калі б не мужчыны, якія з азартам скандавалі: “Да-вай! Да-вай!”, я ўжо была гатовая паверыць, што за тым сталом сядзіць па-меншай меры Стасік Міхайлаў.
Але гэта быў ня Стасік. За сталом, заваленым нейкім зернем, маткамі нітак і рознай тканінай, нейкі хлапчук шпарка ды й спрытка перавязваў лялек. Адну за адной. І як толькі ён скончваў завязваць хустачку і ставіў ляльку на стол, гледачы проста ўзрываліся авацыямі! Спачатку я вырашыла, што гэта чарговая забава – хто хутчэй навяжа лялек, але іншых спаборцаў відна не было. І тут азарэньне да мяне снізайшло – перада мною сядзеў той самы майстар!
Зьдзіўленьню майму не было канца і вырашыла пазнаёміцца з тым, хто пераплюнуў самога Стасіка ў пакарэньні жаночыў сэрцайкаў.
“Аляксей”, — працягнуў руку майстар. Алёшу ўсяго 14 гадоў і гэта самы малады майстар, якога мне пашчасьціла сустрэць на фэсьце. Як распавёў сам Алёша, лялькай ён займаецца ўжо 3 гады. На падобным кірмашы некалі набыў ляльку-засьцярог і яму самому захацелася навучыцца рабіць такіх. Пачаў шукаць пра іх інфармацыю ў інэце, першая спроба выйшла касенькая ды й крывенькая, але юнак ня здаўся і працягнуў спробы. Па словах Алёшы, ён нідзе гэтаму не навучаўся, да ўсяго даходзіў сам, прыкладам дзеля яго была тая самая лялька, якую ён калісьці набыў. Алёшыны лялькі-засьцярогі ня простыя, а на траўках, пакінеш такую ля ложку і пахнуць будзе два месяцы. Дарэчы, разьбірацца ў траўках яго навучыла бабуля, дзеля сваіх лялек Алёша зьбірае і сушыць іх самастойна. Я была так уражана, што не магла не запытаць, ці сам ён вышываў сваю вышыванку. “Не, — збянтэжана ўсьміхаецца майстар, — гэта бабуля, на такое ў мяне пакуль цярпелаўкі не хапае”.
Алёша, ўсёй камандай BelMetal жадаем табе ні ў якім разе не кідаць пачатага, наадварот, адточваць сваё майстэрства і працягваць радаваць людзей сваімі цудоўнымі творамі!

Чараўнікі навокал. Скураныя завіткі

Алёша не адзіны майстар, які ўразіў мяне да глыбіны душы. Ларыса – майстар са стажам. Яна займаецца дэкаратыўна-прыкладным мастацтвам больш за 25 гадоў. Штогод яе творы прымаюць удзел у выставах замяжой. Яе фішкай зьяўляюцца лялькі ў стылізаванай сярэднявечнай вопратцы. Калі прыпыняцца толькі на сон і сьняданак, на адну такую ляльку трэба аддаць два тыдні часу, гэта не гаворачы пра першапачатковы пошук матэрыялу і аналагаў. Акрамя гэтага Ларыса робіць упрыгожваньні са скуры з украпленьнем рознастайных бусін, у тым ліку і бурштынавых.

Чараўнікі навокал. Заклінальніца выцінанкі

Майстар Вольга таксама ня лыкам шытая, яе напрамак — выцінанка. Больш за 13 гадоў ужо Вольга выразае складаныя выцінанкі з самымі рознымі сюжэтамі. Па яе словах, калі яна толькі прыйшла ў гэту сферу, акрамя яе выцінанкай не займаўся ніхто, было некалькі ўжо самадастатковых мастакоў, якія працавалі ва ўсіх тэхніках, але толькі выцінанкай не займаўся ніхто. Гледзячы на яе работы, я спачатку вырашыла, што гатовую выцінанку майстар тампуе рознымі фарбамі, каб атрымаліся прыгожыя пераходы, але як раскрыла свой сакрэт Вольга, яна спецыяльна шукае такую паперу. У гэтым выпадку яна выкарыстоўвала абгортачную паперу для падарункаў. Вольга прызнаецца, што з паперай на самой справе бяда, бо звычайная каляровая паперка вельмі тонкая ды блёклая, а ў спецыялізаваных мастацкіх крамах яна наадварот вельмі тоўстая і выразаць нязручна, таму трэба неяк хітра выкручвацца. А зусім нядаўна сьвет пабачыла кніга “Мая выцінанка”, аўтарам якой Вольга і зьяўляецца. У ёй акрамя тэксту ёсьць яшчэ і шаблоны, па якім можна навучыцца выразаць сюжэтную выцінанку з розным узроўнем складанасьці. Дарэчы, усе выявы ў кнізе не малюнкі, гэта сапраўдныя выцінанкі, якія зрабіла Вольга спецыяльна дзеля гэтай кнігі.

Чараўнікі навокал. Калі ў сэрцы дабрыня

Сяргей кіраўнік лялечнага тэатра “Батлейка” пры ведамстве Інстытута тэалогіі БДУ, але ў суботу яго ніяк акрамя чараўніка-казачніка не ўспрымалі. І сапраўды, яму вельмі пасаваў чорны плашч і цыліндр. Бачна было адразу, што дзетак ён любіць, добры позірк праз акуляры і шчырая ўсьмешка – малыя гэта адчулі адразу. Пасьля спектаклю, які ён паказваў некалькі разоў, з задавальненьнем знаёміў маленькіх гледачоў з кужэльнымі артыстамі.

Так бы я шпацыравала яшчэ доўга, але неўзабаве пачаўся натуральны лівень і астатняя праграма фестывалю была скомкана. Дзяўчынкі з калектыву “Фламея” адтанчылі сваё, а рыцары спрабавалі змагацца, але ж лівень, які толькі ўзмацніўся, перамог. У выніку мы з мокрай “Фламеяй”, мокрымі рыцарамі, мокрымі валанцёрамі і вельмі мокрымі арганізатарамі вымушаныя былі схавацца пад навес, дзе яшчэ некалькімі гадзінамі таму малявалі дзеткі.
Падагульняючы, хачу сказаць: уражаньні ад мерапрыемства самыя пазітыўныя, упэўнена, вашым бы патлатым і добрым сэрцайкам вельмі спадабалася.
Хочацца падзякаваць арганізатараў, бо яны як ведалі, што добра было б завяршыць цеплы летні сезон такім вось добрым і па-хатняму ўтульным сямейным мерапрыемствам.

Тэкст, фота — Наталля Будная