Night of the Universe tour. Самы трэш

Апублікавана 29 кастрычніка 2014, 13:27 у Рэпартажы

На канцэрце Night of the Universe tour арганізатары абяцалі нам сатану, містэра Джэка, драных котак і забавы на любы густ. Датычна музычнага складніку наведвальнікам таксама прапаноўваліся больш чым разнастайныя стравы: ад цёмных электронных праектаў да вясёлых, фолкавых, танцавальных гуртоў і па-сапраўднаму містычнага глыбіннага блэк-металу. Насамрэч інтрыгуе, праўда? І не дачапіцца ж, бо ўсё па поўнай праграме было. Апановіч зь Litvintroll адпякаў як сатана, котак у драных панчохах пабачылі, пад фолкавы гурт Folcore патанчылі, павесяліліся з вакаліста Kaltherzig у ласінах, а пасьля адчулі ўсю глыбіню безвыходнасьці акультнага французскага блэку AIN (а нехта наогул так “паглыбіўся”, што адышоў толькі наступным ранкам). Але гэта ўжо зусім іншая гісторыя, а я пачну свой аповед па парадку, як яно й мела месца быць учорашнім вечарам.

Я прыехала ў “Піраты” з нашым рэдактарам Янам, зь якім мы напрацягу вечара аналізавалі тое, што адбывалася навокал, і разважалі наконт прадстаўнікоў беларускай музычнай сцэны і метал-тусоўкі. Сумясьціла, карацей, прыемнае з карысным. На ўваходзе, пакуль Яна рухава лапаў ахоўнік, у маленькай Насьценькі пільна праверылі ўзрост у дакументах, што нібыта намякнула на нармалёвы працяглы канцэрт, а не як тады. Затрымаўшыся крыху ля кружэлак па больш чым дэмакратычным кошце ў 20 тыс. і сустрэўшы ўсюдыіснага спадара Гацье, мы амаль пасьпелі на выступ гурта Sameli, у якім, дарэчы, грала сама арганізатар канцэрту Наста Чарпінская. Была б хлапцом, мо шыкоўныя кібер-дзяўчаты з электрухай і клавішамі мне бы й закацілі. Аднак нам абаюдна не пашчасьціла. Нічога асабістага, але Sameli падаліся мне пасрэдным праектам, які выязджае за кошт іміджу і вонкавага стылёвага афармленьня гурта. Але не спрачаюся, для першай-другой каманды на падцяпленьні маштабных фестываляў – самы кайф.

Наступнымі на сцэну выйшлі… ну тут я нават ня ведаю, як апісаць, каб вы адчулі ўвесь спектр эмоцый – гурт Kaltherzig, што складаецца з ударніка, які на першы погляд нармалёвы хлапец, і хер ведае, якім ветрам яго задула браць удзел у гэтым бедламе, сімпотнай гатычнай дзяўчынкі за клавішамі і підэрскі-салодкага пірата ў чорным паліто і ласінах, што вельмі ўдала падкрэсьлівалі напружанае ад промняў славы прычыннае месца і гурбу пузіка ў белай кашулі. Гітары? Не, ня чулі, і бяз гэтага валім нішцяк гатычнае музло! Справядлівасьці дзеля адзначу, што голас у вакаліста ўсё ж такі маецца, і месцамі, калі б слухаць Kaltherzig у запісу, нават бы асобныя ўрыўкі і падабаліся. Але ж не падчас жывога выступу, дзе ты бачыш цырк зь нястрымнага пафасу, ад якога і сьмешна, і плакаць хочацца, і чуеш ад музыкаў выразы кшталту: “Мо якіх грошаў падкінеце? А мо хоць чыпсы ё?” Прычым дыялог з залай ідзе з аніякім посьпехам перыядычна то на расейскай, то чамусьці – найграна – на беларускай мовах. Адыгралі даволі працяглую праграму, доўга не хацелі сыходзіць, хацелі “хоп-хэй-лалалэй”, але публіка была мёртвая.

З нагоды пабачанага ў нас зь Янам пацякла размова наконт наогул таго, што стрымлівае ад разьвіцьця беларускую цяжкую сцэну і вымушае шэраг гуртоў кідаць дурное, а некаторых – безвынікова працаваць і пісаць музыку напрацягу многіх гадоў. І сышліся мы дакладна ў тым, што адной з асноўных праблем зьяўляецца неадэкватная самаацэнка музыкамі сваёй творчасьці. Часьцяком рэальны ўзровень падрыхтоўкі, якасьць матэрыялу і падачы і, што галоўнае, рэакцыя слухачоў не суадносяцца з поглядамі, скажам так, “творцаў”. Менавіта з-за гэтага і адбываюцца часам такія выступы, дзе вакаліст самазадаволена імкнецца падцяпліць публіку і шчыра не разумее, чаму ўсе стаяць бы слупы і не рэагуюць на расцудоўнейшую музыку і эпатажныя фішкі. А публіка тым часам не разумее, нахалеры.

Дык вось, на фоне Kaltherzig выступ наступнага, даволі маладога гурта Folcore, але які імкліва заваяваў сэрцы меламанаў і набыў шматлікіх прыхільнікаў сваёй творчасьці, проста па вызначэньні ня мог падацца дрэнным. Прыклад параўнаньня проста хрэстаматыйны. На кантрасьце з папярэднімі “быццам сусьветнымі зоркамі” мы бачым каманду, якую я са свайго суб’ектыўнага боку магу назваць адным з найлепшых адкрыцьцяў айчыннай метал-сцэны апошніх гадоў. Але нягледзячы на шматлікія пазітыўныя водгукі і шчырую актыўную падтрымку ўзрадаванай аўдыторыі, хлапцы не сьпяшаюцца пазіцыянаваць сябе як пасьпяховых і славутых, а проста сьціпла рухаюцца наперад, пішучы патрошку доўгачаканы студыйны альбом і зьдзіўляючы нас на кожным наступным канцэрце новымі выдатнымі кампазіцыямі. І лідар гурта Паша ня б’ецца ў канвульсіях на сцэне, не апранаецца ў цырк божы і ня корчыць зь сябе пафаснага брутальшчыка, а крыху ўсхвалявана і старанна, але мэтанакіравана і ўпэўнена вядзе Folcore да заслужанага посьпеху.

Насмарэч, трэба адзначыць, што за адносна кароткі адрэзак часу і ўсяго тры канцэртныя выступы Folcore займеў рэпутацыю самага, як бы мовіць, “народнага” гурта беларускай сцэны. Узровень шчыльных камунікацый з прыхільнікамі ўражвае, прычым я маю на ўвазе ня толькі такія ўлюбёныя публікай скачкі ў натоўп і адрыў музыкаў сярод танцпляцу, а больш эмацыйны фон выступу, утульную сяброўскую атмасферу, простыя і адкрытыя зносіны і паважлівае стаўленьне да слухачоў. Таму й ня дзіва, што па факце найбольшая колькасьць людзей на ўчорашнім Night of the Universe tour падцягнулася на Folcore і падтрымлівала менавіта гэтую каманду. А хлапцы ў сваю чаргу грымнулі шэрагам улюбёных старых песен (“Карагод марозных вятроў”, “Другі бераг ракі”, заводны кавер на Pokerface Ледзі Гагі і на біс – інструментал “Дарога дадому”), а таксама прэзентавалі дзьве новыя кампазіцыі – напісаную на вершы Якуба Коласа песьню “Хмаркі” і моцную “Призрачный мир”. Прычым нават пад павольны, складаны для скаканьня рытм “Хмарак” слухачы, як маглі, спрабавалі трэсьці хаерам і падбадзёрвалі Folcore удзячнымі воклікамі і апладысментамі.

Наступнымі на сцэну падняўся гурт Znich, падмурак, слупы і, можна сказаць, нават дах беларускай метал сцэны. Дакладнае падняцьце на сцэну я, да свайго вялікага сораму, прапусьціла па ўважлівай прычыне таму, што яшчэ адзін музычны “слуп” – гэтым вечарам у фігуральным і літаральным сэнсе – вакаліст Litvintroll Андрэй Апановіч вясёлага паймаў і апайваў мяне за вуглом усялякімі непатрэбствамі і травіў BelMetal гісторыі адна ахуіцельней другой. І яшчэ пажаліўся ў прэсу, што сярод вечару ў бары клубу “Піраты” скончылася піва, і таму ён вымушаны быў паступаць з арганізмам бязьлітасна і адразу даганяцца сьвятой вадой, а не пшанічным пенным нектарам (Андрэй, калі ты гэта чытаеш, — выйдзі на сувязь, мы ўчора ноччу так і не зразумелі, куды ты зьнік!).

Што хачу сказаць наконт Znich. Ян вось заўважыў, што на невялічкай сцэне яны выглядаюць, як ня дзіва, вельмі арганічна і пры гэтым на фоне астатніх удзельнікаў канцэрту – ужо значна больш упэўненымі, прафесійнымі і зладжанымі, нягледзячы на тое, што ў калектыве Znich, здаецца, якраз пануе невялічкі разлад. Але гэта непазьбежна, бо кожны пасьпяховы, зорны, ўдалы праект рана ці позна дасягае перыяду спаду, перанасычвае сцэну і страчвае рэсурсы натхненьня і аб’ектыўныя магчымасьці для далейшай творчасьці. І адна справа – ідэйны Таболіч, для якога творчасьць і самарэалізацыя перадусім, і таму ён касьцьмі ляжа, але да апошняга ня кіне сваю крывіначку Znich, адчайна шукаючы шляхі ўздыму для гурта, прапануючы музыкам ствараць сьвежы матэрыял, хварэючы душой за паступовае зьмяшчэньне з хвалі папулярнасьці сярод тых, хто разумее і цэніць – карацей, цягне ярмо Znich на сабе. І зусім ішная справа – непасрэдна, гэтае самае “ярмо”, якое поўным складам з усяго меркаванага творчага працэсу выключна зьяўляецца на канцэртах і добра, што хоць грае, выязджаючы на старых хітах і не імкнучыся губляць час на напісаньне новых кампазіцый. Відавочна, пэўны перыяд гэта можа працягвацца, а потым, натуральна, распачнецца непазьбежная страта перадавых пазіцый. Ужо. Вось і на Night of the Universe tour – адыгралі, і добра, сэрцу прыемна, “Мрою” вось зрабілі крыху больш хуткай, падабаецца.

Напрыканцы бы грыб з-пад зямлі пад сцэнай вырас Апановіч і палез сьпяваць “Крыжы-абярэгі”. Ня так, канешне, як на “Тату-фэсьце”, але лірычнага эпасу і аповедаў для сяброў, якія палянаваліся прыцягнуць дупу ў “Піраты”, хопіць з галавой.

І нарэшце надышоў час для нашых замежных сяброў, хэдлайнераў канцэрту – французскага гурта AIN. Ніхто нічога пра гэтых хлапцоў ня ведаў, інтэрнэт не рэагаваў на запыт, выдаваў адно што некалькі фотаздымкаў, па якіх, аднак, было зразумела, што нас чакае поўны блэк. Я не аматар гэтага стылю і не спецыяліст, але ж цікава было зірнуць, што за таямніцы хаваюцца пад капялюшамі ва ўтойлівых французаў і якімі ўсё ж музычнымі сюрпрызамі яны зьбіраюцца зьдзівіць беларускую публіку, таму вырашыла адразу – што б на сцэне не адбывалася, застануся ўважліва глядзець да канца.

…Па выніках, скажу шчыра – мне было маральна цяжка. Насамрэч, я ня ўбачыла чагосьці, што магло б стаць нагодай для падобнага працяглага нагнятаньня патаемнасьці і ўвагі да гурта і да страты пульсу ўразіць слухача. Затое ўбачыла Gregorian, і мяркую, калі б яго ж і чула ў гэты момант, атрымала б значна большую асалоду. З тэхнічнага боку выступ AIN апісваць тым больш складана – аб чым казаць, калі я нават не зразумела, на якой мове гурт сьпявае? Тыповы, даволі прымітыўны блэк, ды й, глянем праўдзе ў вочы, быў бы гэта выбітны якасны гурт, ня граў бы ён у менскіх “Піратах”. Асаблівай стратай страт было тое, што капялюшы французы так і ня зьнялі, а тое б хоць напісала пра прыгожых хлопчыкаў. Пад сцэнай тым часам скакаў пацан у ружовай цішотцы. А я, цалкам расчараваная, перадалася бясконцай прасторы разважаньняў Яна.

Неяк так. Ну што дадаць, дзякуй арганізатарам Night of the Universe tour прынамсі за разнапланавасьць гуртоў, было з чаго пасьмяяцца, было чаму парадавацца – карацей, маса эмоцый. А па заканчэньні канцэрту, прасраўшы ўсе свае і мае палімеры і расьпіліўшы лістападаўскі бюджэт BelMetal, Ясь укаціў тусіць на флэт з гэтымі самымі таямнічымі замежнымі AIN. Туды ж нічога не тлумачачы рушыў і наш фатограф Гацье, замовіўшы на ламанай ангельскай па дваццаць літраў піва на музыканта за іх кошт, таму, магчыма, чытачоў чакаюць яшчэ якія-небудзь брудныя цікавыя падрабязнасьці. Ну а я беларускай вышыванкавай сцэне з блэкавымі пафаснымі французамі не зьмяняю, і таму засталася тусіць з улюбёным айчынным музычным прадуктам.

Тэкст: Насьця Quende
Фота: Зьміцер Сачыўка aka Gotie Ripper

І канешне ж, нагадваю, што погляды асобных журналістаў могуць адрозьнівацца ад поглядаў усёй рэдакцыі партала.